काठमाडौं । स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषदले चीनको वालभ्याक्स कम्पनीको कोरोनाविरुद्धको खोप नेपालमा ३० हजार जनसंख्यामा परीक्षण गर्ने जनाएको छ । सरकारले तेस्रो चरणको क्लिनिकल ट्रायल नेपालमा गर्न अनुमति दिइसकेको छ । तर, कसैलाई जानकारी नदिई वा जबरजस्ती खोप परीक्षणमा सहभागी गराउन भने पाइदैन ।
नेपालमा पहिलो पटक कोरोना विरुद्धको खोप परीक्षण गरिने तयारी हुँदैछ । हालसम्म दिइएका खोप अन्य मुलुकमा परीक्षण गरेर आपत्तकालीन अनुुमति पाएका हुन् । तर, हालै सरकारले नेपालमा चीनको वालभ्याक्स कम्पनीको एमआरएनए खोपलाई परीक्षण गर्न अनुमति दिएको छ ।
त्यसैका आधारमा स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्ले क्लिनिकल परीक्षणका लागि ३० हजार नेपालीलाई छनौट गर्नेछ । यो भ्याक्सिन पनि नेपालमा आपत्तकालिन अनुमति पाएका अन्य भ्याक्सिन जस्तै काम गर्ने विज्ञहरुले बताएका छन् ।
कुनै पनि खोपको ४ चरणहरु हुन्छ, त्यसमध्ये तेस्रो फेजको ट्रायल मानिसको शरीरमा गरिन्छ । यसमा खोप कतिको सुरक्षित छ ? भन्ने हेरिन्छ । मानिसलाई हानी गर्छ कि गर्दैन र खोप कतिको प्रभावकारी छ ? भनेर हेरिन्छ । मानिसको शरीरमा गरिने खोपको परिक्षण नेपालमा सुरु गर्न लागिएको स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषदले जानकारी दिएको छ ।
खोप परीक्षणमा सहभागी हुने मानिस स्वतन्त्र हिसाबले जान्छन् । कसैले जबरजस्ती वा थाहा नै नदिइकन खोप परीक्षणमा सहभागी गराउन नमिल्ने सरकारी अधिकारीहरुले बताएका छन् । यो अन्तर्राष्ट्रिय खोप ट्रायल भएकाले यदि खोप परीक्षणको क्रममा कसैको स्वास्थ्यमा समस्या आए अस्पतालमा उपचार गर्ने हेरचाह गर्नेलगायतका व्यवस्था पहिल्यै नै गरिनेछ ।
नेपालले खोप परीक्षण गर्दा त्यसले गर्ने बेफाइदा भन्दा फाइदा बढी रहेको बिज्ञहरुले बताएका छन् । सरकारले नेपालमा खोप उत्पादन गर्ने योजना पनि बनाइरहेको हुँदा खोपको परीक्षणले थप सहयोग पुग्ने बिज्ञको भनाइ छ ।
हाल नेपालमा परीक्षण हुन लागेको खोपको उत्पादक कम्पनीले अहिलेसम्म २० वटा छुट्टा–छुट्टै रोगको खोप उत्पादन गरिसकेको छ । त्यसैले सुरक्षाको हिसाबले बढी ढुक्क हुन सकिने स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषदले जनाएको छ ।
एक करोड ९२ हजार मात्रा खोप लगाइयो
नेपालमा कोरोना भाइरसविरुद्धको खोप एक करोड ९२ हजार मात्रा खोप लगाइएको छ । प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले गत असार २९ गते पद सम्हाल्नुभएपछि बसेको मन्त्रिपरिषद्को पहिलो बैठकले खोप लगाउनयोग्य सबै नागरिकलाई आगामी चैतसम्ममा कोरोनाविरुद्धको खोप लगाउने निर्णय गरेको थियो ।
सो निर्णयअनुसार बुधबारसम्ममा एक करोड ९२ हजार १०६ मात्रा खोप लगाइसकिएको स्वस्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले जनाएको छ । हालसम्ममा १७ दशमलव नौ प्रतिशतले खोपको पहिलो मात्रा र १५ दशमलव चार प्रतिशतले पूर्ण खोप लगाएका छन् ।
मन्त्रालयको तथ्याङ्कअनुसार ५४ लाख २४ हजार ८३६ जनाले पहिलो मात्रा र ४६ लाख ६७ हजार ३२८ जनाले पूर्ण खोप मात्रा लगाएका छन् । हालसम्म नेपालमा भोरोसेल, ‘जे एण्ड जे’ कोभिसिल्ड, जापानमा निर्मित अस्ट्राजेनेका र स्वीडिस् अस्ट्राजेनेका खोप भित्र्याइएको छ ।
यस्तै मन्त्रालयले आगामी असोज मसान्तसम्म ३० प्रतिशत नागरिकलाई खोप लगाउने योजनाअनुसार खोप लागाउने अभियान देशभर तीव्र रुपमा अघि बढाएको छ ।
यसैबीच विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका दक्षिण–पूर्वी एशियाका क्षेत्रीय निर्देशक डा पुनम खेत्रपाल सिंहले नेपालले १० मिलियन खोपको मात्रा व्यवस्थापन गर्नुका साथै छोटो समयमै कोरोनाविरुद्धको खोप लगाउनयोग्य नागरिकमध्ये १५ प्रतिशतलाई पूर्ण खोप लगाउन सफल भएकामा बधाईसमेत दिनुभएको छ ।